My wêreld

Voor dié winter begin het, het sy yskoue vingers alreeds my keel toegedruk en het ek gewonder hoe op aarde gaan ek vrou-alleen dit regkry om deur 'n maandelange grou-grys winter te kom. Maar ek het! Die winter is besig om sy koshuiskomberse op te pak en anderland toe te trek. 

Ek het omtrent 'n jaar laas geblog. Miskien het my woorde opgedroog. Miskien was niks-sê-nie 'n manier om deur 'n dag te kom. Miskien wou ek maar net eers mooi dink voordat ek praat. 

Want amper soos in "Blok jou!" het my hele lewe sedert September 2016 verander. Ek was broos en stukkend. Ek moes myself van vooraf leer ken. Ek moes leer hoe om alleen reg te kom. Hoe om nie toe te gee aan selfbejammering en negatiewe denkpatrone nie. Hoe om iets raak te sien wat kleur aan 'n dag kan gee. Ek moes weer leer glo en hoop en vertrou.  

Dwarsdeur al elf maande wat nou al verby is sedert my geliefde Chris se dood, het my bietjie familie, vriende en vriendinne my gedra, gehelp, bemoedig. Die voëls in my tuin het gebly. My kinders het wonderliker geword as wat hulle ooit voorheen was. My kleinkinders het my ge-oumie en geliefie. En die Here het vir my gesorg. Bo alles. Elke dag. 

Ek het my hele huis laat verf, binne en buite. Skoongewaste gordyne in elke vertrek, die mure net 'n titsel donkerder as spierwit. Die hele huis staan oopgesig en lag vir welkom besoekers. Alles is vars en flatervry. En ek alleen kon dit regkry. Hoera! Ek het my twee yskaste (een 'n vrieskas) ingeruil op 'n splinternuwe, kleiner yskas wat minder krag verslind. Ek moet krag probeer spaar, die rekening moet krimp. Ek het planne. 

O, ek het darem verse geskryf, dit gepubliseer op my fb-blad: Verse en vrolikhede. Dikwels hartseer woorde wat trane trek en simpatieke meegevoel uitlok. Op 'n manier het dit tog verligting gebring, maar ek het nie baie daarvan gehou nie. Ek wou so graag liewers net weer vrolik wees. Jare der jare gelede het my ma mos gesê: "Jy kan bly wees jy het so 'n vrolike geaardheid, my kind!" Min het sy geweet hoe droewig ek sou word.  

Ek dink die belangrikste ding wat ek die afgelope (amper) jaar geleer het is om net myself te wees. Soms kon ek gladnie my emosies beheer nie en het spontaan gereageer op iets wat 'n herinnering weer laat oopvlam het. Dan wou die vuur daarvan my verteer. En dit was goed. Ek weet ook nou dat verlies en verlossing nie in een asem gesê kan word nie. Ek besef ook dat die seer altyd sal bly, dat ek daarmee sal saamleef, saamhuil, saamlag. En dat dit nie saak maak nie. Ons lewe maar een maal. Herinneringe is 'n goue draad wat deur elke dag verweef word. 'n Kosbare kleinood.  

Gister in die tuin, kamera in die hand, het iets moois in my binnekamers gebeur, sonder dat ek daarvoor gevra het. Of het ek? Ek het nie net gekyk nie. Ek kon weer sien hoe mooi dit hier om my lyk. Al was hy nie meer hier nie. Die appelkoos- en perskebloeisels het glimlaggend aan hul dun takkies gehang. Die hemel was blouer as ooit, wyd en oop. Ek was bewus van God se groot genade. En ek het geweet ek kan Hom vertrou met my onbekende toekoms. 

Skielik het ek weer my ma se "vrolike kind" geword, sommer net so!  

  

Een van my verse:

26 Aug. 2017

Ek het aan jou gedink

toe jasmyn in pienk en wit

baldadig-bly oor die heining tuimel

toe appelkoos se eerste bloeisels

blosend aan dun takkies swaai

ek het aan jou gedink

toe geelgroen glasogies

vrolik van tak tot tak vlieg en fladder

toe tortel troosteloos sy solo sing

en heimwee in my hart en oë bring

ek het aan jou gedink

toe ‘n nuwe dag die dorp oranje inkleur

toe kleinkinders met blink oë en baie lag

kom hallo sê

 ek dink nou aan jou,

nou en elke dag

Elizabeth Kendall ՙ©

'n Wandeling deur die tuin

Iemand het eendag gesê: "Jou eie tuin moet net vir jouself mooi wees, dan is alles reg!" Nouja, dis wat hier by my gebeur. Ek en my ou "tuiningenieur" kom al 'n lang pad saam. Ons verstaan mekaar. My tuin is 'n bron van vreugde, 'n plek waar ek kalmte vind. 'n Plek waar ek kan wees, asemhaal en luister. 'n Plek waar ek kan rondkyk en my verwonder aan die natuur. Daar wag elke dag iets nuuts, mens moet net kyk.

Vanoggend sit daar 'n hadida by die fontein. Die magrietjies is al besig om te groet. Vir baie mense is 'n hadida net 'n skreeubek, maar vir my is hulle mooi. Die bloedrooi lipstifstreep op daardie yslike snawel is so uniek.

Hier is baie duiwe in ons tuin. Kransduiwe mors, maar ons gee nie om om skoon te maak nie. Kyk hoe mooi blink sy oog in die rooi-en-witraam brilletjie! 

Die vaatjie-kaktus in die groot pot aan die voorkant van die huis groei lustig! Ek wonder hoe groot gaan dit word en of dit my eendag gaan verras met 'n eksotiese blom. 

'n Week gelede het die Pride of India nog pragtig pienk geblom, maar nou is sy tyd ook alweer verby. 

En hier is ons twee hondekinders: Hagar en Brakkies, my getroue bondgenote. Tog altyd so stertswaaibly as ek buitetoe kom. Kyk net hoe glimlag hulle. 

Op 'n dag skryf ek 'n vers:

Nà die reën

Die dag vlerk oop in groen akkerblare

in ligpers agapanthe onder die karee

dit rol oor die huis se dounat dak

mossietjirp deur die tuin

verby laventelbos en roosmaryn

waar dit ‘n ligblou lêplek soek

en later wegkruipertjie speel

met ‘n goudgeel  middagson

Elizabeth Kendall ©

My wens vir jou wat hier lees, is: Geniet jou tuin, geniet jou Saterdag, geniet die lewe! 

25 Des. 2014: Die jaar waarin ons geleer het hoe om te lewe.

As ek ‘n storie oor hierdie jaar sou moes skryf, sou dit kronkel soos ‘n voetpad. Bult op en bult af. Soms was die sand sag en heerlik koel onder ons voetsole, soms was daar onverwagse dorings. Dan moes ons eers iewers in ‘n skadukol gaan sit om die dorings een vir een uit te haal sodat ons verder kon stap.

Gelukkig was daar altyd iewers lafenis, skadukoeltes. Daar was oases waar ons, ons dors kon les. Daar was uitkykpunte waarvandaan ons weer perspektief op die toekoms kon kry. En daar was deurentyd Liefde. Die wete dat ons hemelse Vader by ons is in elke klein en groot gebeurtenis, was heeljaar lank ons grootste troos. Sy liefde en trou was daagliks deel van ons kom en gaan. Ons kinders se onvoorwaardelike liefde het ons gedra. Ons familie en vriende se omgee, ondersteuning en lojaliteit was ‘n anker.

Dis Kersfees. My hart is vol dankbaarheid teenoor die Here. Ryke seëninge het ons bedou, ons het die goeie dinge aanskou. Waar daar pyn en siekte was, het Hy genesing gebring. Ons kinders is jong olyfboomplante wat uitspruit om ons dis. Ons geniet die voorreg om ons kleinkinders te aanskou. Ja, saam met die pelgrims van die Bybel sing ons ‘n loflied tot eer van God op hierdie mooi dag.

Geseënde Kersfees aan almal wat hier lees. Mag jou Kersfees ook ‘n ware Christusfees wees.  

Dis die lewe.

11 Augustus 2014.

My Pa het altyd gesê die lewe is nie 'n piekniek nie. Dis asof ons marionette in ‘n poppespel geword het. Trek dié toutjie, dan maak ek so. Trek daai toutjie, dan maak ek sus. Meganies. Op elke stukkie nuwe ervaring reageer ons sonder om té veel te dink. Dink is skielik nie meer so lekker nie. Slaap is lekker. Wegraak. Onbewus wees. Onbewus van jou worsteling, jou stryd, myne.

Besig wees is ‘n antwoord. Maar wat van jou? Jy kan nie nou besig wees nie. Jy is net. En daar buite wag die wêreld vir niemand nie. Die son kom op. Die son gaan onder. Dis nuustyd, ontbyttyd, middagete, aandete. Kos proe na niks.

Ek hou jou hand in myne. Ek bid vir jou vir ‘n rustige nag. Ek bid dat God jou moet genees. As Hy wil. Jou klere word al groter. Jy word al kleiner. Die siekte hang oor jou soos ‘n onweerswolk. Dis in jou bene, jou arms, jou hele lyf. Die dokter sê dis net op jou long. Jou regterlong. Kanker. ‘n Skrikmaakwoord van altyd af.  ‘n Bangmaaksiekte.

Mense bel of stuur boodskappe. Baie vra vrae. Ons antwoord uit die dokter se mond. Ons sê die woorde op soos ‘n resitasie. Onkologie. Chemoterapie. Bestraling. Siklus. Bloed trek. Biopsie. Party mense stuur Bybelversies op whattsapp of facebook. Die min familie wat oor is, vou ons toe in hul omgee. Ou vriende van lankal word weer splinternuut. Kennisse stel belang, bemoedig. Vreemdes bid. Alles troos. Elke klein gebaar van omgee en liefde word vasgegryp en gedeel. Dankbaar.

As ‘n nuwe dag begin, vul Hy ons harte met nuwe hoop. In die tuin begin die eerste tekens van ‘n nuwe seisoen. Lente. Uitbundig lag ligpers gesiggies in die pot. Ek spuit die vaal gras nat, maak die voëls se waterbakke vol. ‘n Snik ruk deur my lyf, kloof my hart. My liefste Chris.

12 Augustus 2014. Vandag word Liesl geopereer. My Bokkiekind. Ses minute jonger as haar tweelingboetie. Ses minute kan soms so ‘n groot verskil maak. Tumor in die spinale koord. Vandag se bult is steil, maar die Here help ons tree vir tree. Ek weet dit net. 

Toe jy vanoggend opstaan, lyk jy beter. Nie gesond nie, net beter. Beter as gister. Ek maak vir jou roereier met stukkies skaapvleis in. Jy eet alles op. Ons hou hande vas as ons bid. Ons bidwoorde vlieg  partymaal sommer so sonder koers die dag in. Gedagtes met vlerke. Hoop hou nooit op nie.

Die whatsappgroep wat John en Liesl begin het om almal op hoogte te hou van haar vordering,  is bedrywig. Kort-kort pieng my foon. Toe sy uiteindelik uit die teater is, is ek dankbaar en verlig. Toe John ‘n foto stuur van haar, jubel my hart. Prys die Here, die Here wat hemel en aarde gemaak het.

Vanmiddag maak ek kos. Een koppie rys, twee en ‘n halwe koppie water, ‘n knippie sout, ‘n bietjie botter. Vier stukkies steak in die pan, groente in ‘n ander kastrol. Ek maak die groente te gou gaar. Die rys prut nog. Totaal uit oefening met die kosmakery, maar ek sal leer. Hoeveel jaar is dit nie nou al dat jy my bederf het en ek nooit aan kosmaak gedink het nie? Amper twee dekades. Dis net ‘n kwessie van goeie tydsberekening, sê jy geduldig.
(Hy eet weer alles op, sê my kos proe lekker. My gentleman.)

Laatmiddag sit ons rustig en rooibostee drink onder die appelkoosboom. Die honde speel naby ons, knibbel  en lek aan mekaar. Ou Hagar gooi sy swart Labradorpoot oor Brakkies se worshondlyfie. Liefdevol, beskermend. 

Die verrassings in die lewe

Dis Sondag. Dis vyf uur in die oggend. My Brakkies-worshond slaap langs die bed op sy kussing, maar hierdie nag was nie 'n rustige een nie. Hy het kort-kort ore geskud. Soms sommer net regop gesit en die toekoms ingestaar. Bedremmeld. Ek kon sien iets pla. Nie geweet wat nie.

Dit was warm.  Nà elke oreklap-sessie was ek vanselfsprekend wakker. Om dan maar weer in te sluimer. En weer wakker te word. Iewers in die diep, donker nag het hy "tip-tip-tip" oor die plankvloer paradeer, maar ek was toe ver weg in droomland en het hom nie gevolg nie.

Toe ek weer hoor, krap hy teen die bed se kant, al asof hy wil sê: "Mammie, daar het iets vreesliks gebeur!" Ek staan op, skakel die lig aan, helder wakker. "Brakkies, wat gaan met jou aan vannag?" Hy kyk my met sy mensogies aan. Sê nie 'n dooie woord nie. Ek strompel taamlik deur die vaak na die voorportaal.....daar lê dit! Ai tog.

"Ek het oorgekook!" het een van my Graad Eens op 'n dag gesê toe sy opgegooi het. Dìt was toe nou al die tyd die probleem. Ek sluit die deur oop en laat my liewe ou hondjie uitgaan. Die donker nag in. Toe maak ek maar skoon daar waar hy gemors het. Soos 'n goeie ma doen. Dit pla my nie in die minste nie. Hoe kan hy ook nou help? Hy is net 'n hondjie. Hy is my hondjie.

Nà die middernagtelike bedrywighede tree wonderlike rus en kalmte toe darem in en slaap ons heerlik tot.....vyf uur! Toe hy wéér ore skud. Dié keer net omdat dit lekker is om lang worshondoortjies te skud en nie omdat iets pla nie!

Nouja, sò het dié dag toe nou maar begin en nà my eie skriflesing-en-gebed opening het ek kans gesien daarvoor! Oudergewoonte kyk ek toe op RedBubble wat die jongste nuus daar is. Hoe heerlik.
Tori Yule, die gasvrou van Feminine Intent, stuur  'n boodskap dat ek hulle jongste erkende lid is. Tori woon ver oor die diep blou waters in Amerika, my hart klop warm blydskapkloppe hier in Bronkhorstspruit! Dankbaar. Star of the month is 'n altevolle lekker sterretjie om te wees! Dankie Tori, ek gaan jou waarskynlik nooit in my lewe ontmoet nie, maar jy het my dag lieflik ingekleur! 

A river in Africa, een van my paletmes-skilderye. Wat 'n lekker verrassing!

Tyd.

 

Dis warm. En stil. Ek lê op die dubbelbed in die rondawel en kyk na die houtbalke, voel die koelte van die grasdak. My gedagtes vat sommer pad.

 

Ou Swarthond lê in die sand langs die rondawel. Hy het vir homself ‘n holte daar gegrawe , lekker knus en minder warm as op sy kombers. Hy pas my op. Werk ek voor in die kamer waar die rekenaar is, rig hy hom in langs die groen klimopblare wat die hele voorste muur van ons ou huis toerank. Hy lek sy pote skoon, lê met sy kop op die sement. Tevrede.

 

Wat hou die toekoms in? Ons weet nie. Om vandag te geniet is die belangrikste. Om gister se herinneringe te koester, is ‘n toedraaigeskenk uit God se Hand. En op hierdie hoekerf waar die akkerboom voor in die straat op aandag staan en honderde herinneringe in sy dik stam opgaar, hier waar die moerbeie swart en soet in trosse hang wanneer Oktobermaand aan die voordeur klop, hier waar die ana- en kareebome hul sagte skadu’s oor ons skouers gooi……in hierdie toegerankte huis lê hope herinneringe.  

 

Hier was ek ‘n kind. Hier was ek  ‘n jongmeisie. Hier het ek ‘n vrou geword. My ouers se spore lê hier, my oorlede broer, my sussie. Tussen hierdie mure het ek al emmers vol trane gestort, gelag , gesels, gehoop, gedroom, gebid. Gelééf in oortreffende trap ja...

Ek was die middelkind. Saam met my Ouboet albaster en giffie gespeel en Cor Dirks se Uile boeke gelees of die Skatkis Deel 1 verslind. Hy kon só lag as ek bang geword het wanneer hy “Die Mensvreter” daaruit voorlees met die nodige stembuigings en nuanses. Saam met Kleinsus pop gespeel, sywurms versorg, Saartjie Baumann en die Maasdorpreeks gelees, Stories van Rivierplaas.  Saam met maats springmielies geëet bo-op die pompkamer se dak, tou gespring, vye gepluk, geskiedenis lê en leer op die grasperk. Soggens wanneer Fanus Rautenbach se Penniefluitjie Kwêla speel op my fiets geklim en skooltoe gery…….waar lê daardie jare nou?

(So om en by een-en-twintig jaar oud....)  

Dié huis het al dikwels metamorfoses ondergaan. Na my egskeiding meer as twee dekades gelede,  laat verf ek die dak pikswart, die mure spierwit. Heelwat later kom daar genadiglik weer kleur in my lewe en verander die huis se voorkoms elke paar jaar.  Binne verander ons ook baie: haal die matte uit, skuur die plankvloere glad en blink. Ons restoureer ou meubels, hang helderkleurige prente oral teen die mure,  foto’s van kinders en kleinkinders. Ons huis lewe. Die bome word al groter en meer skaduryk, daglelies en rose blom en bloei, die litroos trek ‘n bloedrooi somersrok aan…. geheel die tuin word ‘n kuierplek, ‘n rustige hawe, ‘n groen stilhouplek en lafenis vir elke dag. Elke jaar kook ek appelkooskonfyt, maak perskeblatjang, deel vrugte uit aan vriende.

Die voëls kom kuier by die fontein wat Chris en die kinders een jaar vir my gegee het op my verjaarsdag. ‘n Koel stroom water spoel voortdurend uit ‘n groot pot tot binne-in ‘n klipdammetjie. Heerlik is dit om daar te sit en droom, die vrede in te drink, te luister na die duiwe se gekoer-koer of die mossies se tjierie-tjierie tjirpgeluide. En soms, as jy gelukkig is, die kakelaars bo in die boomtoppe te hoor roep.

 

Partymaal wens ek Pa of Ma kon net gou kom inloer en kyk hoe lyk dit nou. Sou Ma tog nie die tuin geniet het nie! En ek hoor al Pa se stem: “Sussa, julle het dit so mooi gemaak. My ou doggie is agtermekaar. “ As hy vir my só gesê het in my jonkweesjare toe Die Lewe nog so vreesaanjaend  gelyk het, het ek sommer weer sakke vol moed gehad vir wat ookal voorlê. ‘n Mens vergeet nooit jou ouers nie. Nooit.

 

My kinders is nou almal grootmense. Ek het hulle een vir een in hierdie huis grootgebid en van hier af uitgestuur na die wye wêreld om hul eie paadjies te loop. Hoe baie maal het ons nie weer heerlike saamkuiers belewe onder die moerbeiboom langs die braaivleisplek of gesellig aan die eetkamertafel nie. Op sulke tye sorg Chris vir heerlike potjiekos of skaapribbetjie of ander wonderdisse wat hy kan optower. Wat ‘n voorreg is dit nie vir my om ‘n man te hê wat lief is vir kosmaak nie!

 Toe ons nuwe bure gister intrek, maak hy vir hulle spaghetti bolognaise en ek maak ‘n bak gesonde slaai. Ons doen dit uit pure blydskap, want die huurhuis het leeg gestaan vir ‘n maand. Dis so lekker om ons soort mense daar te kan hê, ganse van dieselfde dam. ‘n Seëning van Bo.

Ons droom om in die Bosveld te gaan aftree is nog lank nie begrawe nie.Ons huis is steeds in die mark.  Tog besef ons dat alles op die regte tyd gebeur, dat jou lewe nie in eie hande is nie, dat die Here jou koers en pad bepaal. Ek het gister heerlik binnepret gehad na kerk toe ou Tannie Ann my bemoedig met die woorde: “Los alles vir die Here. As jy Hom iets vra, dan gee Hy dit vir jou. Hy hoor, Hy is nie doof nie!”  Daarom is dit lekker om nog tuin te maak, VLU beplannings te doen vir volgende jaar, gesellighede en funksies by te woon in die dorp of by die kerk en elke dag se menswees te geniet.

Wie weet, volgende jaar hierdie tyd bewandel ons dalk grasgroen  Bosveldpaadjies, neem foto’s van rooikophoutkappers in mopaniebome, sit saans by ‘n hardekoolvuurtjie en sien soggens die son goudgeel en vlammend agter die bome uitloer om sag en warm op ons te skyn. Sonskyn in genadestrale. Maak nie saak waar jy jou op aarde bevind nie. Dis altyd daar.

 

 

 

 

Die wete.

Om in die stilte van ‘n donker nag wakker te word en te lê en luister na die sagte reën wat val, om te weet waar dit vandaan kom en om te glo dat alles, alles wat in jou lewe gebeur, vooraf so bepaal is…..dis ‘n heerlike wete.

 Dis gerusstellend, vertroostend, bemoedigend, verkwikkend.  Dit vul jou hart met blydskap, moed en lus. Dit motiveer jou om met vreugde jou dag se sleurwerkies klaar te kry. Dit maak dat jy omgee. Omgee vir alleen-mense, ou mense, siek mense, kindertjies. 

Dit maak jou oë oop. Dit laat jou klein dingetjies raaksien en waardeer – ‘n glasogie wat ‘n stukkie lemoen kom proe, die akkedis by die agterdeur wat ‘n maat gekry het, die klein, groen blaartjies wat lente spel aan die perske- en appelkoosboom in die agtertuin.

En in dié wete skuil daar ook ‘n opgewondenheid, ‘n heerlike gevoel van afwagting. Ná  die milde  reën ontwaak die wêreld:  die tuin begin blom, die vinkneste swaai vrolik aan die dunste takkies, ‘n oumens glimlag en knipoog vir haar kleinkind. Die wêreld is weer skoon gewas en splinternuut.  Dis sommer net ‘n baie lekker plek om in te bly!

Daar is rede om te hoop en om dankie te sê. Ons kyk vorentoe met ‘n lied in ons harte.  Selfs al sou ek deur donker dieptes gaan, sal ek nie bang wees nie, want die Here is by my. So het Dawid in Psalm 23 gesê….en so laat die waterplasse langs die rose en op die plaveisel my ook  sê.  Daarom stap ek en jy  moedig deur die donker skaduwees tot by die lig. Ons is nooit alleen nie.  God is in beheer.  Hy is elke dag by ons.

 

Vriende

Ons was jare en jare en jare lank vriende. Wim en Laura. Soos sout en peper. Deel van ons daaglikse bestaan.

Wim en Laura. Toe hy sestig geword het, het hy ons almal na sy verjaarsdag genooi  by die dam….  Laura het so baie moeite gedoen, die mure was met foto’s van hulle ervaringe en avonture versier. Vriende en familie was daar van oraloor. Stories en grappies is vertel.  Ons het laat eers huistoe gegaan. Heerlik gekuier. Skatryk gevoel.

Wim en Laura. Ek en sy was een maal saam op Aardklop. Ons twee het in ‘n koshuiskamer by Potch Universiteit gebly en elke dag ten volle benut tussen stalletjies en tente, tussen konserte en sang.  Ons het dit so geniet! Hande geklap en op en af gespring saam met die jonges toe Ray Dylan en David Fourie en wie nog almal sing. Ag dit was heerlik. Hartsgoed gedeel.

Wim en Laura, Mara en Gerhard.  Ons.  Kuier saam op ‘n Sondag na kerk, braai ‘n vleisie en lag en lag en lag. Praat strooi en praat diep. Deel mekaar se kommers, deel mekaar se blywees.

Toe ek en Chris nog nie ge-eg was nie, gaan kuier ons by hulle waar hulle karavaantjie langs die Wilgerivier staan, ons swem in die rivier, ons brand bloedrooi in Afrika se warm son, ons eet slaai en broodjies en braaivleis. Ons teug aan ‘n saamweeswyn.  Die wêreld is wonderlik.

Voor Chris my lewe binnegewals het en ek sielsalleen moes regkom met vier kinders, laai Wim my op en piekel my saam na ‘n Voortrekkerkamp waar Laura al wag. Langs die pad gesels ons aanmekaar. Hy vertel my van sy kinders, van Laura en hoe lief sy vir die natuur is. Wim is my vriend, Laura my vriendin. My kinders is sonder ‘n Pa. By die kamp tel Wim vir Liesl wat toe in St. Een was, op sy skoot en Pa haar.

Wim en Laura. Ons kinders en hulle kinders. Ons vra mekaar uit. Ons deel ons lewens. Ons kuier dikwels. Ons is altyd bly om mekaar te sien. As hulle dorp toe kom, eet hulle sommer hier. As ons Bosveld toe gaan, maak ons ‘n plan om ‘n draai by hulle te maak, veral in die winter.

Toe kry ek ‘n sms. Wim het ontsteking in sy voet. Hospitaal toe in Warmbad. Hospitaal toe in Pretoria. Been en voet afgesit. En nou is dit sestien, nee sewentien dae later en Wim is nie meer met ons nie. Hy is by die Here.  Wim en Laura. Tot gister.

Wim is dood. Ek bel Laura vanoggend. Ons huil in mekaar se ore. Ons trooswoorde word  roeispane  in elkeen se bootjie. Die lewe wag vir niemand nie. Ons harte en ons deur is oop vir Laura. Vir altyd. Ons weet wéér ons word almal ouer. Dis ons wat wik en God wat beskik.

Ons herinneringe bly vir altyd. Donderdag verjaar my Chris. Donderdag word Wim begrawe. My hart is seer. Laura bly alleen agter. Laura, ons, Gerhard en Mara en die Here.  

Elizabeth Kendall ©

Goeiemôre!

Dis half sewe. ‘n  Sondagoggend in Juliemaand. Agter die donker takke van die groot ou akkerboom voor ons huis, vou ‘n nuwe dag sy ligblou laken oop.  Ek was al vroeg wakker. Twee boepensbekers koffie verder en ek hoor die duiwe buite gesels. Op die huis se dak sit hulle met opgepofde vere. Vanoggend is nie so erg koud nie.

 Ek sit hier en dink. Ek dink aan my mense:  my kinders, my man, my vriende.  Ek dink aan die wonderwêreld wat die  internet vir ons geskep het.  Gister kon ek op facebook sien my niggie in die Kaap wil haar klavier verkoop.  My ander niggie in Alberton se kleinkinders kuier by haar vir die vakansie. Vanoggend het ek saam met Magriet van Tolwe verlang na die lente. Môre sal ek weer met mense op die nuwe kunswebblad gesels wat ek waarskynlik nooit in my hele lewe ooit gaan ontmoet nie. En dit nogal in Engels! Dis ook al plek waar ek deesdae Engels praat…op die internet.  

Ek het onlangs my oorlede Pa se neef Kosie op ‘n gedigteblad raakgelees. Wat ‘n heerlike herontmoeting!  Iemand stuur ‘n e-pos met mooi musiek en Vincent se skilderye en ek sing hartlik saam: “Starry, starry night!”  Elke môre groet Maree van Tarlton, Pieta van Kleinmond en die uwe mekaar op Redbubble.  (Ek “werk” mos eintlik daar:  ‘n Gasvrou vir die groep AFRIKAANS.  Dis so lekker! Ek en Maree ontvang foto’s en kuns van oraloor in die wêreld. Daar is so baie talentvolle mense op Moederaarde en ook in die kuberruimtes. Ons deel baniere uit en reël uitdagings in ons groep. Ons kry self ook hope inspirasie deur net na al die interessante en mooi werk van ander te kyk en dit te waardeer.)

Op facebook is ‘n magdom interessante gedigtegroepe.  Dis wonderlik om myself te “verdrink” in talentvolle digters soos Erna Jo, Marie Bredenkamp, Naudé Kritzinger , Francois Viljoen en nog baie ander se lieflike digwoorde. Ek kan nog so baie by hulle almal leer.  Ronell Marais se absolute lewensvreugde is ‘n daaglikse inspirasie.

Baie maal, as ek na my kinders verlang, loer ek wat op hul profielblaaie aangaan en weet ek dis weer hoogtyd vir lekker saamkuier in lewende lywe. Aanlynkuiers verskil grootliks van die ware Jakob, al troos dit in ‘n mate.

Die belangrike ding om te onthou in vandag se wêreld met allerlei kommunikasiemiddels wat tog so gerieflik en gemaklik kan word,  is dat ons steeds tyd moet maak vir mekaar en vir die dinge rondom ons. Ons moet gebalanseerd lewe. Om buite in die vars lug rond te loop of net stil te sit en luister na die voëls in die tuin, ‘n akkedis te sien wegglip tussen die vetplante en aan die einde van die dag die lug  te sien verkleur  in die weste….dis alles lewensbelangrike  sielskos.

Mag jou dag vol mooi wees: ingekleur met God se genade, vandag, môre en ook oormôre. Mag jy vreugde vind in die klein dingetjies, tyd maak vir dit wat werklik geluk en blydskap bring……stil word in jou kleinheid en jubel in jou grootsheid.  En mag ons mekaar aanvaar net soos ons is. Elke dag is ‘n leerskool en bied nuwe uitdagings.  

Mooi loop tot volgende keer!

Glo net

Geloof kan berge verskuif

Geloof kan jou oplig en jou abba

Geloof is ‘n vashouplek -

 ‘n stukrag en ‘n anker

Geloof reënboog ‘n vaal dag

Geloof is krag

Geloof is  moed

Geloof het net ses letters

Geloof is goed

Geloof kom lê ‘n hand op joune

 Geloof fluister vuurwerke in jou binneste

Geloof  groei

 en  prewelbid

wanneer kleingeloof jou hele mens vol sit 

Elizabeth Kendall ©

“Hallo Pa!”

Ek stap by die poskantoor verby die telefoonhokkie om te gaan pos uithaal en hoor die jongerige vroutjie daarbinne sê: "Hallo Pa!" Doodgewoon. Sy bel haar Pa en groet hom. Duisende mense doen dit duisende male daagliks. Hoe baie male het ek dit nie self ook gesê nie…..vir langer as vyftig jaar kon ek "Hallo Pa!" sê.  Altyd was "Hallo Pa!" 'n lekker ding om te sê.

"Hallo Pa!" toe ek in die Laerskool was en hy my teen skemeraand, as hy moeg gewerk was op die lande, met 'n lekker Pa-druk groet…toe ek 'n Hoërskoolkind was en smiddae saam met hom in sy blou Datsunbakkie gaan beeste koop het en hy my terselfdertyd leer bestuur het. Toe ek na die derde probeerslag die bakkie weer laat vrek met die wegtrek by die stopstraat, sê my altyd-geduldige Pa: "Jakob kan dit beter doen!" Met daardie woorde het hy my vir die res van my lewe genees van 'n gevrekkery en agterna het ek besef hoe 'n goeie leermeester hy was!

Toe ek op Heidelbergse Onderwyskollege was en vol blydskap naweke tuisgekom het, soggens kastig wou laat slaap en hy dan vroeg-vroeg vir my koffie in die bed bring met 'n altyd lewensblye: "Môre my ou doggie!" en ek nog deurmekaar was van die slaap….toe ek later op Barberton begin skoolhou het en soms met die trein huistoe gekom het, hom in die donker ure van die oggend as die winterwasem voor ons monde staan, op Bronkies se stasie gesoengroet het waar hy getrou in die koue vir my staan en wag het…..toe ek later in Natal gaan bly het en hom net vakansies kon sien of soms wanneer hy en my Ma kom kuier het. Dae voor die tyd was ons al opgewonde en het die kinders die slapies getel.

"Hallo Pa!" toe ons later ook hier in Bronkhorstspruit kom bly en hy soggens vroeg vir ons melk bring en ek sommer saam met hom ry tot by die skool om die Graad Eens te gaan leer. "Hallo Pa!" as ek en my kinders, wat toe nog almal skoolgegaan het, op die plot gaan kuier waar hy en my Ma so lekker gewoel en gewerk het en ons met mandjies vol groente en vrugte daar wegry na ons eie huis toe.

"Hallo Pa!" toe hy na my Ma se dood alleen en verlangend in sy woonstel sit en ek hom probeer troos.

"Hallo Pa!" 'n paar jaar gelede elke dag in die Ouetehuis se siekeboeg….en toe hy die dag voor sy dood nie meer kon praat nie, toe druk hy my hand. Dwarsdeur my hele lewe is my groet met liefde en warmte en blydskap terug begroet; "Hallo, my kind!" of "Hallo my doggie!" selfs toe ek al lankal 'n grootmens was…..altyd was ons bly om mekaar te sien!

Toe ek die sleutel in die posbus druk, breek die damwal en die wêreld word wasig. Elke keer as iemand iets goeds of moois van hom vertel wat hulle onthou of saam met hom beleef het, weet ek van vooraf hoe bevoorreg, hoe geseënd ek was. En eendag, eendag sal ek weer "Hallo Pa!" kan sê.

Ns. Vanoggend het ek weer gaan pos uithaal. Groot was my vreugde toe bg. vertelling in ons kerk se Vroueblad, Die Gereformeerde Vroueblad gepubliseer is en ek 'n boekprys wen. Die boek se naam: God het my gekies deur Ben de Klerk (geborg deur Cum boeke) My Pa is in 2005 oorlede. Vir altyd leef hy in my gedagtes.

Elizabeth Kendall ©

Op pad

Die lewe is 'n oogknip

die lewe is so kort

jy dink nog dit is dagbreek

as skemer oor jou stort

So snelverby, so skielik,

so onverwags en gou

lê jou ma-se-hande

op eie skoot gevou...

Oor kreukels en oor klippe

het jy jou pad geloop,

langs hemelhoë transe

vol liefde en vol hoop

Waar slingerpaadjies wegraak

in woude, diep en groen

het jy die lewensreis

met God se hulp gedoen.

En voor jou wag die wonder

van werk wat nog moet kom,

dan prys jy met jou lippe

gee alle eer aan Hom!

Elizabeth Kendall ©

Die lewe

Tussen laas Maandag en nou

het baie dinge verbygegaan

en verander in onthou

maar vandag, vandag

het ek jou heerlik hoor lag

en ek het perde sien galop -

kloppetieklop

kloppetieklop

jou hand oor myne voel streel

toe ek jou bril skoon maak

(jy't gesê die wêreld lyk dof)

was dit die wasem

of was dit maar ons asem -

kloppetieklop

kloppetieklop

eendag sal die deure sluit

die amandelboom sal bot

die goue oliekruik

sal versplinter

en ons sal teruggaan

na die aarde toe

twee sepiafoto's in 'n raam

wie sal onthou wat is ons naam -

kloppetieklop

kloppetieklop

Elizabeth Kendall ©

(met erkenning aan die Prediker)

Vier keer bly!

Vier kinders is ‘n huisvol. En ‘n hartvol. Mens se hart het vier kamers. Daar’s oorgenoeg plek vir elkeen. Al is hulle lankal al gespeen. Hulle klou vas aan jou soos klitsgras. Of soos die soet reuk van die verbleikblom. Hulle menswees kan nooit uit jou hartsgedagtes uitgevee word nie. Nie eers deur ‘n wilde orkaan of ‘n stormsterk tornado nie. Hulle sit. Soos toffie aan ‘n wolkombers. Binne-in jou hart vir vreugde of vir smart.

Solank as jy lewe sal jy hulle liefhê, meer as woorde. Jou liefde is om hulle, langs hulle, onder hulle. Jou liefde vir jou kinders is jy. As jou kind seer het, pyn jy in die oortreffende trap. As jou kind bly is, verander jy in ‘n sorgelose siel en geheel die lewe is ‘n stuk saligheid.

Meer as dikwels deel jy jou kinders se doen en late met jou manmaat. Sy skouers is jou vesting, ‘n sterk bastion teen enige onverwagse aanslag.... sou stormwinde jou van koers af dwing of vrees jou oorval. Jy spyker jou woordelose kommer in flardes en flenters teen sy omgeehart se mure vas. Want déél maak einas makliker, sagter, beter. Deel maak ook vreugdes voller. Saambid is ‘n toemaartroos.

Soggens bid jy jou kinders op koers. Saans druk jy jou gedagtekombers agter hul rûe vas. Jy is bly as hulle oor jou drumpel trap. Jy jubel as Skype-beelde mense van vleis en bloed word. Iemand aan wie jy kan vat, kan vashou, kan bekyk en beluister. Jou selfoon swyg vir ‘n paar dae, sms’e is nie nodig nie. Jy troos jouself met sagte herinneringe as hulle weer koers kies na hul eie nes.

Jou lewe word ‘n kuierbymekaar met wisselende stiltes tussen-in. Soms lang afwesighede, afhangende in watter kontinent ‘n kind hom bevind. Jy sien jou eie kleuterfoto’s in kleinkinders se gesigte. Jy hoor jou ma se lag in jou kind se stem.

Jy loop haal jou Pa in die hemel en vertel hom iets moois wat ‘n kind gedoen het, iets wat jou trots en bly en gelukkig laat voel het. Jou gene vloei in die been van jou gebeente en die vlees van jou vlees.

Snags as wakker om jou skouers kom hang, skryf jy liefhêstories en verse oor nabywees. Jy skryf oor ma-wees en kindwees. Jou kinders kom klim in jou hande. Met sagte vingers tik jy soet sleutelbordwoorde. Jou liefde vou hulle toe. So lank as jy lewe. So lank as hulle spore op die aarde trap....want jou kinders is jou grootste present direk uit die hemel.

Elizabeth Kendall ©