ECHEVERIAS IS WONDERLIK

Die liefde vir tuinmaak is in die gene. Onlangs kom ek op 'n koerantuitknipsel, geskryf deur Anna Celliers, af oor "Tuinlewe".  My oorlede Ma het dit jare gelede uitgeknip en gebêre. En ek het dit bewaar. Dit was lank voor die tyd van rekenaars en blogs en sulke dinge. Ek voeg my eie foto's en soms eie gedagtes by, lekker lees!

Eheverias of soos ons dit ook noem, woestynrosies, het heelwat volksname. Skaamrosie en kliprosie is twee daarvan. As ‘n mens hulle begin versamel en leer hoe om hulle te vermeerder, is dit klaar met Kees! Dan kan jy maar weet die tuingogga het jou genadeloos en ernstig gebyt.

Hierdie gewilde rosies se vorm en tekstuur maak dat mens onmiddellik op hulle verlief raak. Hul perfekte rosetvorm en lieflike loofkleur wat wissel tussen ysblou, duifgrys of dofgroen dwing eenvoudig elkeen wat hulle in hul hand mag vashou, se bewondering af. Loofkleur is altyd ook meer intens in die herfs en lente.

Uit een roset wat gelukkig en tevrede groei, ontwikkel daar gou dik en vlesige stele met nog rosette wat weens hul gewig op die grond lê. As hulle in groot potte geplant word, hang die vet rosette later oor die rant-‘n geil gesig! Echeverias is dus ideaal vir tuinhangmandjies en vertoon pragtig op balkonne.

 Bo: Echeveria Setosa

 Echeverias hou –anders as ander vetplant en kaktusse wat lang tye sonder water kan oorleef- daarvan om gereeld water te kry. Blomstringe aan lang stele wat ver bokant die blare uitstaan, verskyn in die lente en somer. Baie soorte blom ook in die winter. Die woestynrosies blom herhaaldelik in verskeie seisoene.

Soggens vroeg, of nà ‘n reënbui, is die dou- of reëndruppels soos blink pêrels in die hart van elke roset en dan is hulle vir my op hulle mooiste.

‘n Paar gunstelinge: 

Echeveria agavoides: ‘n Enkele stamlose roset wat taamlik groot kan word voordat daar kleineres aan die basis begin uitgroei. Saam maak hulle later digte polle. Die blare is soms donkergroen, soms bleekgroen – na gelang van die kweektoestande. Die blare is skerp en gepunt en die rande is bloedrooi. Die fyn blomstele is nie opvallend by hierdie spesie wat ook meer koue en droogte kan verdra nie.

Echeveria deranosa: Die plant vorm baie diggepakte rosette met ronde, grysgroen blare met maroen rande. Dit dra geel blomme aan lang stele.

Echeveria “Metallica”: ‘n Stywe, gloeiende roset met gladde,lepelvormige blare met helderpienk  en grys tinte.  

Echeveria gibbiflora “Rosea”: Die stamlose, kompakte groeier lyk heeltemal anders as die gewone echeverias. Die blare is seegroen, erg gekarteld en sag. In dié spesie is ‘n geweldige variasie wat ander soorte met helderkleurige, gekarteld blare insluit wat regtig groot word en ‘n mens aan ‘n vulkaan herinner. Hulle is ongelukkig skaars in die handel en volgens kwekers nie so maklik om te vermeerder nie. 

Echeveria runyonil “Topsy Turvy”: Digte, stamlose rosette met poeierblou of grys blare wat terugkrul en hulle ‘n onderstebo voorkoms gee. 

Echeveria shaviana x affinis “Black Prince”: ‘n Digte roset met sjokoladebruin blare met skerp puntjies. Volson verdiep die kleur van die blare, terwyl ligte skadu die ryk loofkleure verbleek. Hy dra bloedrooi blomme in die laat herfs.

DINGE OM TE WEET:

Tuiniers wat geduld het, kan bloot ‘n paar blare van ‘n roset lostrek en op ‘n koerantpapier gooi in ‘n plat kartonboks wat in die koelte gehou word. Binne ‘n paar weke sal helderpienk worteltjies uit die blaarbasisse verskyn en dan kan dit in potjies in ‘n klam sukkulentmengsel geplant word. Wag ‘n paar dae vir die wortels om anker te skiet in die grond en gee dan eers water.

Individuele rosette kan ook uit ‘n welige plaat plante verwyder word en ongeworteld op ander plekke oorgeplant word. In so geval moet die grond eers liggies klam gehou word, anders vrot die plante.

‘n Voortplantingsmetode wat baie plesier gee en goeie dekorwaarde het, is om rosette met ‘n kort steeltjie aan, van die moederplant los te sny en in ‘n helder verligte vensterbank in die nek van leë glasflesse of ou wynbottels uit te stal. Moenie water in die flesse of bottels gooi nie, hulle moet droog wees.

Binne ‘n paar weke sal die ogies aan die stamme wortels spruit en dan kan jy sommer ‘n kitsplant met wortels en al in ‘n pot plant.

Terwyl hulle in die vensterbank staan, het jy iets om mee te spog en waaruit jy hope plesier kry, want almal wat kom kuier, kyk daarna en vra vrae.

Menige jong tuin-entoesias het al op dié manier ‘n lewenslange belangstelling in tuinmaak ontwikkel wat met steggies begin het. 

 Is dit nie wonderlik nie! 'n Blaartjie val op 'n klip en nà 'n tydjie verskyn 'n piepklein roset....die begin van groot dinge! Tuinmaak vervul my keer op keer met verwondering en bewondering.