Showing posts with label tuin. Show all posts
Showing posts with label tuin. Show all posts

Sunday 15 March 2015

'n Sondagoggend in Maart

Kom stap saam met my. Sommer net hier. Ek ken elke hoek en draai. Tog lyk alles elke oggend splinternuut. Die magrietjies blom songeel en uitbundig. Dis koel en bewolk, herfs is oppad. 'n Lieflike seisoen. Nie te koud nie, nie te warm nie, net nommerpas. 

 Pienk en wit rose gee kleur aan die tuin. 


Drie lawaaierige hadidas kom sit vir 'n paar oomblikke doodstil op die lamppaal, dis nog vroeg in die oggend. Soos ouderlinge met kispakke aan sit hulle daar in amper gewyde stilte.....net vir 'n rukkie, dan vlieg hulle met groot geskal en vlerkgeklap weg.

Altyd eerste om sy herfsjas aan te trek, aan die buitekant van ons erf, pronk die esdoringboom alreeds in goudgeel gewaad, so mooi. 


In die groentetuin wag 'n verrassing: Meer as een groenrissie hang doodgelukkig aan sy groen stam en groei fluks. Hoera, ek is so bly! En om te dink ek het dit van droë pitjies gesaai. Hoe bevredigend is dit tog nie net om iets aan die groei te kry nie. Een van die dae eet ons heerlike slaai en groenrissies. 


 Wonder jy wat dit gaan word? 'n Eiervrug of brinjal. Ook maar net 'n eksperiment, ek sal resepte moet soek, want ek ken dit nie juis nie. Met ‘n brinjalplant in die tuin het jy altyd kos in die huis.
Dié familie van die tamatie, soetrissie en aartappel ken ons ook as “brinjal”, en op ‘n Italiaanse spyskaart beteken “melanzane” een en dieselfde ding. Die wonderlike kenmerk van eiervrug is dat hy die geure wat saam met hom in die pot beland – tamatie en basilie, knoffel en komyn, pietersielie en parmesaan – opneem en vermeng in ‘n hemelse smaakervaring op jou bord.
Eiervrug, of Solanum melongena, is ‘n tropiese groente en kom oorspronklik uit Indië. Dis ‘n belangrike bestanddeel in tradisionele Maleise kookkuns en Mediterreense geregte, en jou vegetariese kollega sal beaam dis ‘n regte staatmaker in vleislose skottels.
Net ‘n stoel of vyf naby jou agterdeur gee jou genoeg van dié vet, pers uitblinkers om jou mense weke lank te laat smul.



Vanjaar het die aasblom omtrent in oorvloed geblom, ek verwonder my steeds aan die fyn haartjies op die oop blom, die groen brommers wat deur die vleisreuk aangetrek word en die skoonheid van hierdie unieke plant. 

 'n Miniatuur "bottel-brush" floreer langs 'n grysvaal vetplant.

 Teksture en vorms. Die blare van 'n massiewe monster in die voorgrond. Intussen het ek uitgevind dat garingbome net een keer blom. Garingbome is almal vetplante, groei redelik stadig, maar word jaar ná jaar groter. In dié tyd bou dit ’n goeie voorraad energie op en wanneer dit ’n sekere grootte bereik, gebruik dit die energie om die enkele bloeiwyse te vorm en soveel moontlik saad te kan versprei.



Ryp peppadews op die kombuistafel. Trek handskoene aan as jy daarmee werk, die pitjies laat jou kaal vingers brand.  Peppadew is 'n handelsnaam vir die pikantrissie, in Hollands soms genoem kaboutermusjes. Ek preserveer dit as volg: 1 k goeie wit asyn, 1 k wit suiker, 1 k water. Kook dun stroop. Voeg halveerde pikantrissies hierby en kook vinnig op. Bottel. (Dit is raadsaam om dit te halveer omdat myne soms 'n goggatjie in kry - ek pluk in my eie tuin.) As jy 'n baie mooi produk soek MOET jy elke liewe pitjie eers uitskraap. By hierdie hoeveelheid stroop voeg ek so vier - ses koppies pikantrissies. As daar stroop oorbly gebruik ek dit bloot as smaakmiddel oor slaai, broodjies en gebraaide hoenderborsies. Kookkuns

En hier is sommer nog 'n heerlike happie: Weg se werf

'n Sonneblom in wording.  Ek het dit present gekry, net omdat ek nuuskierig was om te sien of ek dit aan die groei kan kry. Nou kan ek nie wag om te sien hoe mooi dit gaan blom nie. 
Die waarde van die sonneblom in vandag se wêreld kan kwalik oorskat word. Sonneblomolie bevat byvoorbeeld linolsuur, wat, na vertel word, die cholesterol-gehalte in die bloed verlaag. Naas mielies, koring en suikerriet is dit nie verniet een van ons belangrikste landbougewasse nie. Trouens, Suid-Afrika is die wêreld se tiende grootste produsent van sonneblomsaad, en plaaslik word die gewas in Limpopo, Mpumalanga, die Noordwes-provinsie en die Vrystaat verbou. 

Saturday 31 January 2015

'n Wandeling deur die tuin

Iemand het eendag gesê: "Jou eie tuin moet net vir jouself mooi wees, dan is alles reg!" Nouja, dis wat hier by my gebeur. Ek en my ou "tuiningenieur" kom al 'n lang pad saam. Ons verstaan mekaar. My tuin is 'n bron van vreugde, 'n plek waar ek kalmte vind. 'n Plek waar ek kan wees, asemhaal en luister. 'n Plek waar ek kan rondkyk en my verwonder aan die natuur. Daar wag elke dag iets nuuts, mens moet net kyk.

Vanoggend sit daar 'n hadida by die fontein. Die magrietjies is al besig om te groet. Vir baie mense is 'n hadida net 'n skreeubek, maar vir my is hulle mooi. Die bloedrooi lipstifstreep op daardie yslike snawel is so uniek.

Hier is baie duiwe in ons tuin. Kransduiwe mors, maar ons gee nie om om skoon te maak nie. Kyk hoe mooi blink sy oog in die rooi-en-witraam brilletjie! 
Die vaatjie-kaktus in die groot pot aan die voorkant van die huis groei lustig! Ek wonder hoe groot gaan dit word en of dit my eendag gaan verras met 'n eksotiese blom. 
'n Week gelede het die Pride of India nog pragtig pienk geblom, maar nou is sy tyd ook alweer verby. 
En hier is ons twee hondekinders: Hagar en Brakkies, my getroue bondgenote. Tog altyd so stertswaaibly as ek buitetoe kom. Kyk net hoe glimlag hulle. 
Op 'n dag skryf ek 'n vers:
Nà die reën

Die dag vlerk oop in groen akkerblare
in ligpers agapanthe onder die karee
dit rol oor die huis se dounat dak
mossietjirp deur die tuin
verby laventelbos en roosmaryn
waar dit ‘n ligblou lêplek soek
en later wegkruipertjie speel
met ‘n goudgeel  middagson

Elizabeth Kendall ©

My wens vir jou wat hier lees, is: Geniet jou tuin, geniet jou Saterdag, geniet die lewe! 

Friday 18 April 2014

Branderig, maar so soet en vars soos dou!

Toe my niggie kom kuier, bring sy 'n botteltjie peppadew-sous en 'n handvol daarvan saam: "Laat dit droog word en dan saai jy die pitjies." Ek luister mooi. Sy is immers een hele jaar ouer as ek. ;-)

Die klein, rooi peppadews lê in die houtbak op ons kombuistafel. Rustig. Nà 'n tyd is hulle verkrimp en vol plooie. Ek sny een vir een oop en saai die saad in die tuin en in 'n pot vol heerlike komposgrond. Nie lank daarna nie, verskyn die groen plantjies. Dié wat in die pot geplant is, is drie maal groter as dié wat sommer net so in die grond gaan lê het. Hulle groei egter almal na hartelus.
Ek verkyk my aan die vreemde plante.

 


 
Soos klokkies hang die groen peppas aan die stele. Dit word later rooi, maar voor dit gebeur, ontdek die voëls die lekkerny en kou yslike stukke daarvan af. Ek "red" hulle en gaan bêre dit in 'n mandjie in my kombuis om sonder steurnisse verder te verkleur.
 
 
Die kleineres laat staan ek en hou dit met 'n arendsoog dop, nie seker of dit wel voëls is wat wil saam eet nie. Op die internet lees ek dat hierdie interessante plant nie baie lank gelede hier in Suid-Afrika ontdek is deur 'n sakeman-en-boer in sy eie tuin. Dit lyk vir hom toe na 'n mengsel tussen rissies en tamaties.
 
Gingerly, he bit into one. It had a unique, delicious taste – a mixture of peppery and sweet, but with a distinctive flavor. Rightly believing that he had hit upon something really new, he saved seeds from the ripened fruit of the mother plant , cultivated the seedlings, developed the secret recipe with which to process the fruit and gave the processed fruit the name PEPPADEW® (they are obviously peppery but are as sweet and tantalizing as the dew).
 
Nouja, onnodig om te sê, ek is heel opgewonde oor die oes en sien uit na wat my inwonende kok alles daarmee gaan vermag. Hoe gelukkig kan 'n vrou tog nie wees nie!

 
En as jy dalk nie weet nie, dit proe glo heerlik op toebroodjies en in slaaie, saam met kaas of selfs gevul met kaas.....mens kan dit op enige manier geniet en verorber.
 

Thursday 27 February 2014

Buite is lieflik!

Hoe diep kan 'n mens se wortels in 'n plek in groei? Ek wonder. Ek put daagliks genot daaruit om hier in my eie "paradys" rond te wandel en die eenvoudige dinge te geniet. Dié dinge wat my nà aan die hart lê. Miskien weet julle al teen dié tyd wat dit alles is.

Nooit word ek moeg daarvoor om foto's te neem nie. Dis elke keer 'n groot genot om te kom loer wie  dié dag se kuiergaste in die tuin is. 

Vandag was ek verras om my eie foto te sien, 'n gevlekte lyster het jou wrintiewaar kom kuier.


Die woestynrosies floreer. Ek het hierdie idee op Pinterest gesien. Toe keer ek 'n gekraakte pot om en plant my echeverias daarin. Nà 'n paar maande lyk dit al amper soos 'n Pinterest-prentjie, nie waar nie?


 Niks straal vrede en stil vreugdes so mooi uit soos 'n tortelduif by die waterbak nie....




 'n Paar tonele in my tuin. Die geel madeliefies is omtrent uitbundig vanjaar. 



 'n Rooiborsduifie kom drink water by die fontein. Hy steur hom nie aan Hagar en Brakkies wat op die gras daar naby speel nie. Elkeen in sy eie wêreld. En ek het die voorreg om alles rustig te geniet.






 Nog nooit het Hagar vir Brakenjan afgeknou nie. Nog nooit. Maar Brakkies is versigtig. Sy lyftaal wys baie keer dat hy die grootste respek vir sy ou Labrador-maat het. Hulle kan vir ure so speel.


 Bo-op die huis se dak loop 'n kransduif en bekyk die wêreld. Ek wonder wat dink hy.


 My goudgeel vygies wat my twee kleinkinders laas jaar help plant het blom aanhoudend. Hulle glimlag in die volson wat smiddae daar waar hulle staan, skyn.

 Hierdie kalant is niemand se speelmaat nie. Ek verlustig my aan die mooi vertoning wat hy teen die grys sementmuur maak. 

Geel madeliefies. Goudgeel geluk.


Tuesday 4 February 2014

Laatmiddag se lekkers

Daar is min dinge wat my so rustig en ontspanne laat voel soos 'n wandeling in die tuin. Laatmiddag is altyd 'n heerlike tyd om buite te wees. Dan kom soek die voëls water by die drinkbak in die voortuin. As mens gelukkig is, sien jy soms ook 'n houtkapper. Mossies, geelvinke en lysters is  gereelde kuiergaste. Ek kan hulle vir ure sit en dophou.
 
 'n Tortelduif. 

 'n Kransduif.

 Tortelduif of Ringnek, soos ook by baie bekend.

 My gunsteling! 'n Rooiborsduif.


  Die honde is dan ook naby en aan't bal speel. Hulle weet al dat laatmiddae hulle tyd  vir kwaliteit-aandag is. 
 
  Nog 'n  tennisbal is ook al amper opgespeel!! 

 In Bronkies is daar vreeslik baie duiwe. Baie mense hou nie veel van die groterige kransduiwe nie omdat hulle so mors, maar ek gee nie om nie. Water maak mos alles skoon. 

 Kyk dan net hoe lekker pronkerig en opgetof sit hierdie een op die huis se dak.

'n Kwikstertjie. Kwikkies is wonderlike voëltjies.  Sy ander name is wipstertjie of akkermannetjie. 


'n Lyster kom aangehop. Ek kon nie mooi sien wat met sy beentjie verkeerd was nie.
 Dit lyk soos iets wat daar uitgroei. Hy het hom nie veel daaraan gesteur nie en rustig kom water drink by die fontein. Ek het so gewens ek kon die "obstruksie" verwyder.


In die natuur leer ons baie lewenslesse. 
Een daarvan is:
"HOU die voëls van die hemel noukeurig dop, want hulle saai nie saad nie en hulle oes nie en hulle maak nie in voorraadskure bymekaar nie; nogtans voed julle hemelse Vader hulle. Is julle nie meer werd as hulle nie?” (Matteus 6:26).